મહારાષ્ટ્રમાં પેંચ ટાઈગર રિઝર્વને ભારતના પ્રથમ ડાર્ક સ્કાય પાર્ક તરીકે સ્થાન આપવામાં આવ્યું.

મહારાષ્ટ્રમાં પેંચ ટાઈગર રિઝર્વને ભારતના પ્રથમ ડાર્ક સ્કાય પાર્ક તરીકે સ્થાન આપવામાં આવ્યું.

Feature Image

  • મહારાષ્ટ્રમાં પેંચ ટાઈગર રિઝર્વ (PTR) ને ભારતના પ્રથમ ડાર્ક સ્કાય પાર્ક તરીકે  રાત્રિના આકાશનું રક્ષણ કરવા અને પ્રકાશ પ્રદૂષણને રોકવા માટે બનાવેલ એશિયામાં આ પ્રકારનો પાંચમો પાર્ક છે.
  • ઇન્ટરનેશનલ યુનિયન ફોર કન્ઝર્વેશન ઓફ નેચર (IUCN) દ્વારા કુદરતી, સાંસ્કૃતિક અને ઐતિહાસિક સંસાધન તરીકે રાત્રિના આકાશના આંતરિક મૂલ્યની માન્યતા આપવામાં આવે છે.
  • ઇન્ટરનેશનલ એસ્ટ્રોનોમિકલ યુનિયનની આગેવાની હેઠળ સાયન્સ એન્ડ સોસાયટી વર્કિંગ ગ્રૂપ માટે ડાર્ક એન્ડ ક્વાયટ સ્કાઇઝ દ્વારા રાષ્ટ્રીય અને સ્થાનિક સરકારો દ્વારા ‘ડાર્ક સ્કાય ઓસીસ’ની સ્થાપના કરવાની ભલામણ કરવામાં આવી.
  • ડાર્ક સ્કાય પ્લેસ સર્ટિફિકેશન લાઇટિંગ પોલિસી, ડાર્ક સ્કાય-ફ્રેન્ડલી રેટ્રોફિટ્સ, આઉટરીચ અને એજ્યુકેશન અને રાત્રિના આકાશનું નિરીક્ષણ જેવા કાર્યો માટે આપવામાં આવે છે.
  • પેંચ ટાઈગર રિઝર્વ (PTR) દ્વારા ડિસ્ટ્રિક્ટ પ્લાનિંગ કમિટી (ડીપીસી) ફંડ સાથે રાત્રી વેધશાળાનું ઉદ્ઘાટન કરવામાં આવ્યું.
  • સ્કાય રિઝર્વ માટે પગલાંના ભાગરૂપે, પાઓની યુસી રેન્જ બફર વિસ્તારના વાઘોલી, સિલ્લારી, પિપરિયા અને ખાપા ગામોમાં 100 થી વધુ શેરી અને સામુદાયિક લાઇટોને પ્રકાશ પ્રદૂષણ ઘટાડવા માટે જમીન તરફની લાઇટો સાથે બદલવામાં આવી.
  • પેંચ ટાઈગર રિઝર્વ અથવા પેંચ નેશનલ પાર્ક એ ભારતના મુખ્ય વાઘ અનામતોમાંનું એક છે અને બે રાજ્યો – મધ્યપ્રદેશ અને મહારાષ્ટ્રમાં ફેલાયેલું પ્રથમ છે.
  • રુડયાર્ડ કિપલિંગની કાલ્પનિક કૃતિઓ, ધ જંગલ બુક અને ધ સેકન્ડ જંગલ બુક, આ પ્રદેશ આધારિત રચનાઓ છે.
  • ડાર્ક સ્કાય રિઝર્વ એ એક વિસ્તાર છે, જે સામાન્ય રીતે ઉદ્યાન અથવા વેધશાળાની આસપાસ હોય છે, જે કૃત્રિમ પ્રકાશ દ્વારા પ્રદૂષણને પ્રતિબંધિત કરે છે.
  • તેનો મુખ્ય ઉદ્દેશ્ય સામાન્ય રીતે ખગોળશાસ્ત્રને પ્રોત્સાહન આપવાનો છે.
  • પેંચ ટાઈગર રિઝર્વ (PTR) ઇન્ડિયન એસ્ટ્રોનોમિકલ ઓબ્ઝર્વેટરી (IAO), હેનલેમાં સ્થિત એક ઉચ્ચ-ઉંચાઈનું ખગોળશાસ્ત્ર સ્ટેશન, અને ભારતીય એસ્ટ્રોફિઝિક્સ સંસ્થા દ્વારા સંચાલિત, પશ્ચિમ હિમાલયમાં 4,500 મીટર (14,764 ફૂટ) ની ઉંચાઈએ આવેલું, IAO એ ઓપ્ટિકલ, ઇન્ફ્રારેડ અને ગામા-રે ટેલિસ્કોપ માટે ભારતનું પ્રથમ ડાર્ક સ્કાય રિઝર્વ છે.

Category: Current Affairs Detailed in Gujarati