19 February 2024 Current Affairs in Gujarati

(૧) સમર એર ડિફેન્સ સિસ્ટમ કયા પ્રકારનું પ્રક્ષેપાસ્ત્ર છે?
✔ સરફેસ-ટુ-એર મિસાઇલ
👉 રાજસ્થાનના જેસલમેરમાં વાયુશક્તિ અભ્યાસ દરમિયાન શરૂ થયેલી સમર એર ડિફેન્સ મિસાઇલ સિસ્ટમ સરફેસ-ટુ-એર મિસાઇલ (એસએએમ) છે. આ બાબત સ્વદેશી સંરક્ષણ ટેકનોલોજીના વિકાસમાં નોંધપાત્ર સીમાચિહ્નરૂપ છે, જે આધુનિક હવાઈ સંરક્ષણ પ્રણાલીઓ માટે મહત્ત્વપૂર્ણ અત્યાધુનિક ક્ષમતાઓનું પ્રદર્શન કરે છે.

  1. કયો દેશ પરમાણુ એન્ટી-સેટેલાઇટ (એએસએટી) શસ્ત્ર વિકસાવવા માટે સક્રિયપણે કામ કરી રહ્યો છે?
    ✔ રશિયા
    👉 રશિયા ન્યુક્લિયર એન્ટિ-સેટેલાઇટ (એએસએટી) શસ્ત્ર બનાવવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરી રહ્યું છે, જે અવકાશ તકનીકમાં નોંધપાત્ર વિકાસનું પ્રતિનિધિત્વ કરે છે. આ પ્રકારનાં શસ્ત્રો કાર્યરત ઉપગ્રહો માટે વ્યૂહાત્મક જોખમ ઊભું કરે છે, જે સંચાર, નેવિગેશન, સર્વેલન્સ અને લશ્કરી કામગીરી જેવી મહત્ત્વપૂર્ણ કામગીરીને અસર કરે છે.
  2. કઈ સંસ્થાએ સ્પેસએક્સ પ્રક્ષેપણ માટે ભારતનો પ્રથમ સ્વદેશી જાસૂસી ઉપગ્રહ વિકસાવ્યો છે?
    ✔ ટાટા એડવાન્સ્ડ સિસ્ટમ્સ લિ.
    👉 ભારતનો પ્રથમ સ્વદેશી જાસૂસી ઉપગ્રહ, જે સ્પેસએક્સ મારફતે લોન્ચ થવાનો છે, તેને ટાટા એડવાન્સ્ડ સિસ્ટમ્સ લિમિટેડ (ટીએએસએલ) દ્વારા વિકસિત કરવામાં આવ્યો હતો. આ અભૂતપૂર્વ સિદ્ધિ ભારતની સ્થાનિક સ્તરે અદ્યતન અવકાશ ટેકનોલોજીનું ઉત્પાદન કરવાની ક્ષમતાને રેખાંકિત કરે છે, મહત્ત્વપૂર્ણ દેખરેખ માળખા માટે વિદેશી વિક્રેતાઓ પરની નિર્ભરતામાં ઘટાડો કરે છે અને રાષ્ટ્રીય સુરક્ષાનાં પગલાંમાં વધારો કરે છે.
  3. હેનલી પાસપોર્ટ ઇન્ડેક્સ 2024 મુજબ, કેટલા દેશો ભારતીય નાગરિકોને વિઝા મુક્ત પ્રવેશ આપે છે?
    ✔ ૬૨ દેશો
    👉 હેનલી પાસપોર્ટ ઇન્ડેક્સ 2024 મુજબ, ભારતીય નાગરિકો 62 દેશોમાં વિઝા મુક્ત પ્રવેશનો આનંદ માણે છે. આ વધારા છતાં ભારત એક ક્રમ પાછળ સરકીને 85મા ક્રમે આવી ગયું છે. આ સૂચવે છે કે ભારતના રાજદ્વારી સંબંધોમાં નજીવો સુધારો થયો હોઈ શકે છે, પરંતુ અન્ય રાષ્ટ્રોએ તેમની વિઝા નીતિઓ અથવા રાજદ્વારી સંબંધોમાં ઝડપી ગતિએ વધારો કર્યો હોઈ શકે છે, જે સૂચકાંકમાં ભારતની સાપેક્ષ સ્થિતિને અસર કરે છે. વધુમાં, ફ્રાન્સે આ સૂચકાંકમાં ટોચનું સ્થાન મેળવ્યું છે, જે તેના નાગરિકોને 194 દેશોમાં વિઝા-મુક્ત પ્રવેશની ઓફર કરે છે, જે તેના મજબૂત વૈશ્વિક પ્રભાવ અને રાજદ્વારી સંબંધોને પ્રકાશિત કરે છે.
  4. મત્સ્યપાલન વિભાગ અને ઓએનડીસી વચ્ચે એમઓયુનો ઉદ્દેશ શું છે?
    ✔ માછીમારોની સીધી બજાર પહોંચમાં સુધારો કરવો
    👉 મત્સ્યપાલન વિભાગ અને ડિજિટલ વાણિજ્ય માટે ખુલ્લા નેટવર્ક (ઓએનડીસી) વચ્ચેના સમજૂતી કરાર (એમઓયુ)નો ઉદ્દેશ ડિજિટલ વાણિજ્ય મારફતે ભારતના મત્સ્યઉદ્યોગમાં માછીમારોની સીધી બજાર સુલભતા વધારવાનો છે. આ પહેલનો ઉદ્દેશ ડિજિટલ વાણિજ્ય સંભવિતતાને અનલૉક કરવાનો છે, જે બજારની વધુ સારી પહોંચ અને તકોને સુલભ કરીને માછીમારોને લાભ આપે છે.
  5. રિઝર્વ બેંક ઓફ ઇન્ડિયા (આરબીઆઈ) ના અહેવાલ મુજબ, જાન્યુઆરી 2024 માં ભારતની આઉટવર્ડ ફોરેન ડાયરેક્ટ ઇન્વેસ્ટમેન્ટ (એફડીઆઈ) પ્રતિબદ્ધતાઓની રકમ કેટલી હતી?
    ✔ 2.09 અબજ ડોલર
    👉 આરબીઆઈના અહેવાલ મુજબ, જાન્યુઆરી 2024 માં ભારતની બાહ્ય એફડીઆઈ પ્રતિબદ્ધતાઓ 2.09 અબજ ડોલર હતી, જે વાર્ષિક ધોરણે 25.7% નો નોંધપાત્ર વધારો દર્શાવે છે. ડિસેમ્બર 2023ના આંકડાઓથી ક્રમશઃ ઘટાડો થયો હોવા છતાં, આ વધારો આ સમયગાળા માટે આઉટબાઉન્ડ એફડીઆઈ પ્રતિબદ્ધતાઓમાં નોંધપાત્ર વધારો દર્શાવે છે.
  6. જાપાનમાં સહસ્ત્રાબ્દીના લાંબા વારસા પછી તાજેતરમાં સંપન્ન થયેલા પ્રાચીન તહેવારનું નામ શું છે?
    ✔ સોમીંસાઈ ઉત્સવ
    👉 જાપાનમાં પ્રાચીન “સોમિંસાઈ” તહેવાર તાજેતરમાં એક હજાર વર્ષની પરંપરા પછી સમાપ્ત થયો. કોકુસેકી ટેમ્પલ ખાતે યોજવામાં આવતા, તેમાં લાકડાના તાવીજ પર અર્ધનગ્ન પુરુષો વચ્ચે જુસ્સાદાર કુસ્તીની મેચોનો સમાવેશ થતો હતો, જે અનિષ્ટને હાંકી કાઢવાનું પ્રતીક હતું, અને જાપાનના સાંસ્કૃતિક વારસામાં તેના ઊંડા મૂળિયા હતા.
  7. 2024 માં વિશ્વ પેંગોલિન દિવસ કઈ તારીખે ઉજવવામાં આવ્યો હતો?
    ✔ 17 ફેબ્રુઆરી
    👉 17 ફેબ્રુઆરી, 2024 ના રોજ વિશ્વ પેંગોલિન દિવસની ઉજવણી કરવામાં આવી હતી. આંધ્રપ્રદેશના વન વિભાગે પર્યાવરણવાદીઓ સાથે મળીને ભારતીય પેંગોલિનની સંરક્ષણ જરૂરિયાતોને ઉજાગર કરવા માટે જાગૃતિ અભિયાન શરૂ કર્યું હતું અને આ લુપ્તપ્રાય પ્રજાતિઓના રક્ષણ માટે જરૂરી તાત્કાલિક પગલાં તરફ ધ્યાન દોર્યું હતું.
  8. બેડમિંટન એશિયા ટીમ ચેમ્પિયનશિપ 2024 માં કયા દેશની મહિલા બેડમિંટન ટીમે ખિતાબ જીત્યો હતો?
    ✔ ભારત
    👉 ભારતીય મહિલા બેડમિંટન ટીમે મલેશિયાના શાહ આલમ ખાતે યોજાયેલી બેડમિંટન એશિયા ટીમ ચેમ્પિયનશીપ-2024માં ઐતિહાસિક ગોલ્ડ મેડલ નિશ્ચિત કરતાં ભારતની બેડમિંટન સફરમાં નોંધપાત્ર સિદ્ધિ હાંસલ કરી હતી. થાઈલેન્ડ સામેની તીવ્ર ફાઈનલ મેચમાં ભારતે 17 વર્ષના અનમોલ ખરબના શાનદાર દેખાવની આગેવાનીમાં 3-2થી રોમાંચક સ્કોરલાઈન સાથે વિજયી દેખાવ કર્યોનથી. પીવી સિંધુની આગેવાનીમાં ભારતે ચીન, જાપાન અને થાઈલેન્ડ જેવી ટોપ સીડેડ ટીમોને હરાવીને ટાઈટલ નિશ્ચિત કરી લીધું છે. ટેરેસા જોલી અને ગાયત્રી ગોપીચંદે તનાવપૂર્ણ ડબલ્સ મુકાબલો જીતીને નોંધપાત્ર યોગદાન આપ્યું હતું.
  9. આઇસીઆઇસીઆઇ બેંકના નોન-એક્ઝિક્યુટિવ પાર્ટ ટાઇમ ચેરમેન તરીકે કોની નિમણૂક કરવામાં આવી છે?
    ✔ પ્રદીપ કુમાર સિન્હા
    👉 શ્રી પ્રદીપકુમાર સિંહાને 1 જુલાઈ, 2024 થી શ્રી જી.સી. ચતુર્વેદીની નિવૃત્તિ પછી આઈસીઆઈસીઆઈ બેંકના નોન-એક્ઝિક્યુટિવ પાર્ટ-ટાઇમ ચેરમેન તરીકે નિયુક્ત કરવામાં આવ્યા છે. આ નિમણૂકને તાજેતરની બોર્ડ મીટિંગમાં મંજૂરી આપવામાં આવી હતી અને તે શેરહોલ્ડરની મંજૂરીને આધિન છે.
  10. 60મી મ્યુનિક સિક્યુરિટી કોન્ફરન્સ ક્યાં યોજાઇ રહી છે, જેમાં વિદેશ પ્રધાન ડો.એસ.જયશંકર ઉપસ્થિત રહ્યા છે?
    ✔ જર્મની
    👉 60મી મ્યુનિક સિક્યોરિટી કોન્ફરન્સ, જેમાં વિદેશ પ્રધાન ડો.એસ.જયશંકર ઉપસ્થિત રહ્યા હતા, તે હાલમાં જર્મનીમાં યોજાઇ રહી છે. આ કોન્ફરન્સ વૈશ્વિક સુરક્ષા પર ઉચ્ચ-સ્તરીય ચર્ચાઓ માટે એક મહત્વપૂર્ણ મંચ તરીકે કામ કરે છે, જે દ્વિપક્ષીય સહકાર અને મુખ્ય વૈશ્વિક અને પ્રાદેશિક ચિંતાઓને દૂર કરવા માટે વિવિધ વૈશ્વિક નેતાઓ સાથે જોડાણને સરળ બનાવે છે.

12: કઈ રાજ્ય સરકારે પોતાના યુવાનોને વ્યાજમુક્ત લોન આપીને સશક્ત બનાવવા માટે ‘સ્વયં’ યોજના શરૂ કરી?
✔ ઓડિશા
👉 ઓડિશા રાજ્ય સરકાર દ્વારા રજૂ કરવામાં આવેલી આ યોજનાને ‘સ્વયં’ કહેવામાં આવે છે. તે 18-35 વર્ષની વયના પાત્ર યુવાનોને રૂ. 1 લાખ સુધીની વ્યાજ-મુક્ત લોન ઓફર કરે છે, જેનો ઉદ્દેશ નવા વ્યવસાયોની સ્થાપના અથવા વર્તમાન વ્યવસાયોના વિસ્તરણને સરળ બનાવીને ઉદ્યોગસાહસિકતા અને આર્થિક વિકાસને પ્રોત્સાહન આપવાનો છે.

  1. વિશ્વ વ્હેલ દિવસ સામાન્ય રીતે કયા દિવસે ઉજવવામાં આવે છે?
    ✔ ફેબ્રુઆરીનો ત્રીજો રવિવાર
    👉 વર્લ્ડ વ્હેલ ડે દર વર્ષે ૨૦૨૪ માં ફેબ્રુઆરીના ત્રીજા રવિવારે ઉજવવામાં આવે છે તે ૧૮ ફેબ્રુઆરીએ આવે છે. 1980માં શરૂ કરવામાં આવેલા આ દિવસનો ઉદ્દેશ વ્હેલના સંરક્ષણ અને ઇકોલોજીકલ સંતુલન માટે આ દરિયાઇ જીવોના રક્ષણના મહત્વ અંગે જાગૃતિ લાવવાનો છે.
  2. ઇલેક્ટ્રિક વ્હીકલ (ઇવી) માળખાગત વિકાસમાં ભારતનું કયું રાજ્ય મોખરે છે, જે સૌથી વધુ જાહેર ચાર્જિંગ સ્ટેશનો ધરાવે છે?
    ✔ કર્ણાટક
    👉 કર્ણાટક 5,059 પબ્લિક ચાર્જિંગ સ્ટેશનો સાથે ઇવી ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરમાં સૌથી આગળ છે, જે મહારાષ્ટ્ર અને દિલ્હીને પાછળ છોડી દે છે. બેંગલુરુ અર્બન ડિસ્ટ્રિક્ટ એકલા કર્ણાટકના ચાર્જિંગ ઇન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરમાં 85 ટકા યોગદાન આપે છે, જેમાં બેસકોમની સંડોવણી અને વિવિધ ભંડોળના સ્ત્રોતોના ઉપયોગ જેવી પહેલ રાજ્યની ઇવી ઇકોસિસ્ટમને વધારે છે અને કર્ણાટકની ઇવી પોલિસી 2023-28 માં નિર્ધારિત ભાવિ યોજનાઓને ટેકો આપે છે.
  3. વિશ્વના પ્રથમ લાકડાના ઉપગ્રહને પ્રક્ષેપિત કરવા માટે કઈ સંસ્થાઓ સહયોગ કરી રહી છે?
    ✔ નાસા અને JAXA
    👉 નાસા અને જાપાન એરોસ્પેસ એક્સપ્લોરેશન એજન્સી (જેએએક્સએ) વિશ્વના પ્રથમ લાકડાના ઉપગ્રહ, લિગ્નોસેટ પ્રોબને લોન્ચ કરવા માટે સહયોગ કરી રહ્યા છે. આ નવીન પહેલનો હેતુ સ્થિરતાને પ્રાધાન્ય આપીને અને અવકાશ મિશનની પર્યાવરણીય અસરને ઘટાડીને સ્પેસફ્લાઇટ કામગીરીમાં ક્રાંતિ લાવવાનો છે.

Leave a Comment