નાણાપંચ

🔹 સરકારે નીતિ આયોગના ભૂતપૂર્વ ઉપાધ્યક્ષ ડૉ. અરવિંદ પનાગરિયાને 16મા નાણાં પંચના અધ્યક્ષ તરીકે નિયુક્ત કર્યા છે.
🔹 નાણા મંત્રાલયના સંયુક્ત સચિવ ઋત્વિક રંજનમ પાંડે આયોગના સચિવ હશે
🔹 ડૉ. અરવિંદ પનાગરિયા, નીતિ આયોગના ભૂતપૂર્વ ઉપાધ્યક્ષ અને કોલંબિયા યુનિવર્સિટીના પ્રોફેસર, તેના અધ્યક્ષ તરીકે નાણાં પંચની રચના કરી છે.
🔹 પંચ 31 ઓક્ટોબર, 2025 સુધીમાં રાષ્ટ્રપતિને પાંચ વર્ષના સમયગાળા (2026-27 થી 2030-31) માટે તેનો અહેવાલ સુપરત કરશે.
🔹 વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીની અધ્યક્ષતામાં કેન્દ્રીય કેબિનેટે ગયા મહિને 16મા નાણાપંચના સંદર્ભની શરતો (TOR)ને મંજૂરી આપી હતી. નાણાપંચ કેન્દ્ર અને રાજ્યો વચ્ચે ટેક્સ ડિવોલ્યુશન અને આવક વધારવાના પગલાં સૂચવવા ઉપરાંત આપત્તિ વ્યવસ્થાપન પહેલને ધિરાણ આપવા પર પણ ધ્યાન આપશે.
🔹 નાણાં પંચ એક બંધારણીય સંસ્થા છે જે કેન્દ્ર-રાજ્ય નાણાકીય સંબંધો અંગે સૂચનો આપે છે.
🔹 અગાઉના એનકે સિંઘની આગેવાની હેઠળના 15મા નાણાં પંચે ભલામણ કરી હતી કે 2021-22 થી 2025-26ના પાંચ વર્ષના સમયગાળા દરમિયાન રાજ્યોને કેન્દ્રના વિભાજ્ય ટેક્સ કુલ 41 % આપવામાં આવે.
🔹 અરવિંદ પનાગરિયા, એક પ્રતિષ્ઠિત વેપાર અર્થશાસ્ત્રી, અગાઉ 2015 થી 2017 સુધી નીતિ આયોગના પ્રથમ ઉપાધ્યક્ષ તરીકે સેવા આપી હતી.
🔹 યોજના પંચને બદલવા માટે સ્થપાયેલ નીતિ આયોગ, ભારત સરકાર માટે આર્થિક નીતિઓ અને વ્યૂહરચના ઘડવામાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવે છે.